Doanh nhân Gia Lai sáng chế máy sấy tiêu ngũ sắc

Thứ ba, 20/06/2017

Hồ tiêu ngũ sắc là sản phẩm có 5 màu hoàn toàn tự nhiên từ quả tiêu: xanh (quả chưa chín), vàng (quả ướm chín), đỏ (quả chín), đen (quả tự khô), trắng (quả tróc vỏ gọi là tiêu sọ). Những hạt tiêu này khi đem sấy vẫn giữ được sắc, hương vị thơm, cay nồng. Sản phẩm trên được làm ra từ máy chế biến tiêu ngũ sắc của chị Lại Thị Bích - Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Hồ tiêu ngũ sắc Gia Lai (7/89 Lương Định Của, TP. Pleiku).

Cây hồ tiêu tại Gia Lai

Hồ tiêu là loại cây trồng mang lại giá trị kinh tế cao trong nghành nông nghiệp nước ta. Hiện nay, hồ tiêu của Việt Nam đã xuất khẩu đến 97 quốc gia và vùng lãnh thổ trên khắp thế giới. Từ năm 2003 đến nay, Việt Nam luôn dẫn đầu và giữ vững vị trí số 1 về sản xuất và xuất khẩu hồ tiêu trên thế giới, chiếm khoảng 40% và 50% thị phần thương mại toàn cầu.

Sản phẩm hồ tiêu tại Gia Lai Luôn mang lại chất lượng tốt

Trong quá trình thu hoạch hồ tiêu thì công đoạn phơi, sấy là một trong những khâu quan trọng nhất và nặng nhọc nhất của người nông dân. Tuy nhiên, thời tiết thất thường, thay đổi thường xuyên là một trong những khó khăn đối với việc phơi, sấy hồ tiêu. Hồ tiêu sau khi thu hoạch không được phơi khô thường bị ẩm, làm giảm chất lượng, từ đó dẫn đến giảm hiệu quả kinh tế. Vấn đề đặt ra là có một giải pháp giúp bà con nông dân có thể phơi, sấy hồ tiêu mà không phải phụ thuộc vào thời tiết, trong khi chất lượng không thay đổi.

Bên trong thiết bị sấy hồ tiêu

Máy sấy tiêu ngũ sắc có cấu tạo khá đơn giản. Máy gồm 4 bóng đèn chiếu tia hồng ngoại và 1 hệ thống giàn khay để đựng tiêu sấy. Nhiệt độ, khoảng cách và cường độ chiếu tia hồng ngoại được tác giả điều chỉnh rất linh hoạt. Nguồn năng lượng của tia hồng ngoại khi tiếp xúc với hạt tiêu tươi sẽ làm cho các phần tử rung động và dẫn đến sự tăng nhiệt độ bên trong sản phẩm một cách nhanh chóng cùng với sự gia tăng về áp suất hơi nước.

Bóng đèn chiếu tia hồng ngoại trong hệ thống sấy hồ tiêu

Chỉ sau khoảng 8 tiếng là tiêu đã được sấy khô, đạt độ giòn cần thiết, đặc biệt là vẫn giữ nguyên được hương vị và màu sắc vốn có như trong tự nhiên. Với 5 màu tiêu sẽ cho ra 5 hương vị khác nhau. Tác giả Lại Thị Bích chia sẻ: “ Với chiếc máy sấy hồ tiêu ngũ sắc, hy vọng sẽ đem đến cho người tiêu dùng những hạt hồ tiêu chất lượng cũng như giá trị cao, đủ sức cạnh tranh với các nước trong khu vực cũng như trên thế giới”.

Sản phẩm hồ tiêu sấy bằng chiếc máy sấy hồ tiêu luôn mang lại chất lượng tuyệt hảo

Sau hơn 10 năm nghiên cứu, năm 2015, sáng chế của chị Lại Thị Bích đã được Bộ Khoa học và Công nghệ tặng bằng khen tại chương trình “Sáng kiến giải pháp” do Ban Khoa giáo-Đài Truyền hình Việt Nam tổ chức; đồng thời được chương trình khảo sát sản phẩm, thương hiệu chất lượng cao (do Viện Chất lượng Việt Nam phù hợp tiêu chuẩn và Liên hiệp Doanh nhân Việt Nam tổ chức) tặng huy chương vàng sản phẩm, danh hiệu thương hiệu chất lượng cao. Sau đó, một doanh nghiệp ở Hà Nội đã hỏi mua lại sáng chế trên với số tiền 5 tỷ đồng nhưng chị... lắc đầu.

Thỏa niềm đam mê

Chị Lại Thị Bích (phải) giới thiệu về các sản phẩm tiêu ngũ sắc. Ảnh: Đức Thụy

Mới đầu, khi nghe chị Bích nói về ý tưởng khởi nghiệp từ chính những hạt tiêu thu hoạch trong vườn nhà nhưng không phơi mà đem sấy để vừa giữ được màu tự nhiên vừa có được hương vị thơm cay nồng khác với các sản phẩm tiêu hiện có, nhiều người không khỏi ái ngại vì cho rằng, những hạt tiêu tươi khi đưa vào máy sấy ở nhiệt độ cao sẽ bị chuyển màu và biến dạng, không thể giữ nguyên màu tự nhiên.

Chị Bích thì suy nghĩ khác: “Tôi nhận thấy, trên cùng một chùm tiêu, khi hạt tiêu chưa chín thì nó xanh, còn khi gần chín thì có màu vàng, lúc đủ chín sẽ có màu đỏ, những quả khô chuyển màu đen và khi hái về trong quá trình xử lý tróc vỏ trở thành tiêu sọ-gọi là tiêu trắng. Vì thế, con người chỉ có trách nhiệm là lưu giữ lại giá trị tự nhiên của hạt tiêu để tạo nên một giá trị khác biệt và chính giá trị này sẽ làm nên nét đặc trưng riêng của mỗi hạt tiêu. Mỗi màu của hạt tiêu sẽ mang một hương vị khác nhau, nếu là người sành về ẩm thực thì sẽ phân biệt được ngay. Trong 5 màu sắc ấy, hạt tiêu xanh cay nồng hấp dẫn hơn tất cả các hạt tiêu khác”.

Kể về quá trình bỏ công nghiên cứu suốt 10 năm để sáng chế ra chiếc máy sấy tiêu ngũ sắc, chị Bích cho hay: Lúc đầu chị thuê một xưởng cơ khí lắp ráp 1 dàn đựng khay sấy, còn dòng điện tia hồng ngoại để tạo sức nóng nhằm sấy tiêu thì chị tự mày mò nghiên cứu. Trong quá trình thử nghiệm, nhiều khi tiêu cháy khô, hay có những mẻ tiêu sấy không khô vì hạt tiêu cứ bị chảy nước. “Tôi đành chấp nhận thất bại, đổ bỏ. Những mẻ sấy tiếp theo rút kinh nghiệm từ những mẻ trước và thành công của chiếc máy sấy này hơn cả mong đợi. Điều đặc biệt là tiêu tươi đưa vào sấy phải là tiêu sạch, nếu trong hạt tiêu còn tồn dư thuốc bảo vệ thực vật thì sẽ không thể sấy được vì tiêu sẽ chảy nước và cháy đen”-chị Bích nói.

Theo quan sát, chiếc máy sấy tiêu ngũ sắc của chị Bích có cấu tạo khá đơn giản, gồm 4 bóng đèn chiếu tia hồng ngoại và 1 hệ thống giàn khay để đựng tiêu sấy. Nhiệt độ, khoảng cách và cường độ chiếu tia hồng ngoại được điều chỉnh rất linh hoạt để giữ màu sắc riêng biệt của hạt tiêu sấy khô.

Đem lại giá trị kinh tế cao

Ảnh: Đức Thụy

Chia sẻ về lý do chọn khởi nghiệp từ việc nghiên cứu sáng chế ra máy sấy tiêu ngũ sắc, chị Bích cho biết: Trước hết là vì đam mê, kế đó là mong muốn tạo ra một sản phẩm khác biệt từ hình thức đến nội dung để đưa hồ tiêu ngũ sắc lên tầm cao hơn so với các sản phẩm hồ tiêu trên thị trường. Ngoài ra, chị cũng muốn giúp nông dân chuyển hoàn toàn từ cách phơi thông thường sang quy trình rửa sạch sản phẩm, sấy tia hồng ngoại, cách ly bụi bẩn, giữ được màu sắc tự nhiên của hạt tiêu. “Điều tôi mong muốn là giúp cho người nông dân không phải mất quá nhiều công sức về phơi và bảo quản sau thu hoạch. Hơn nữa, từ tiện ích của máy sấy tiêu ngũ sắc, tôi cũng mong muốn nông dân trồng hồ tiêu hãy trồng tiêu bền vững bằng cách chỉ dùng phân bón sinh học, “nói không” với thuốc bảo vệ thực vật và phân hóa học”.
Theo chia sẻ của bà chủ chiếc máy sấy tiêu ngũ sắc này, hiện tại sản phẩm hồ tiêu sấy của Công ty đã có mặt tại khắp các hệ thống siêu thị, các cửa hàng trong cả nước. Một số khách hàng cũng mua gửi ra nước ngoài làm quà. Đặc biệt, mới đây, một nhóm khách hàng người Ả Rập Xê Út biết đến thương hiệu hồ tiêu ngũ sắc cũng đã thương thảo hợp đồng mua 500 tấn tiêu sấy của chị.

Chị Bích bày tỏ, tới đây chị sẽ thành lập câu lạc bộ hồ tiêu ngũ sắc, qua đó quy tụ những nông dân có sản phẩm tiêu sạch để bao tiêu sản phẩm, mua giá cao hơn thị trường 20.000 đồng/kg tươi. Chị cũng sẽ chia sẻ sáng chế của mình nếu ai thực sự đam mê thương hiệu tiêu ngũ sắc.

HL (Tổng hợp)

Tags