Quốc gia có nhiều nhà khoa học tài năng trong lịch sử phát triển của nhân loại

Thứ sáu, 30/11/2018

Có thể khẳng định, Đức là một quốc gia có truyền thống sản sinh ra nhiều nhà khoa học tài năng bậc nhất thế giới trên nhiều lĩnh vực trong lịch sử phát triển của nhân loại.

Có thể khẳng định, Đức là một quốc gia có truyền thống sản sinh ra nhiều nhà khoa học tài năng bậc nhất thế giới trên nhiều lĩnh vực trong lịch sử phát triển của nhân loại. Để có được như vậy, nhà nước Đức trong quá khứ cũng như hiện tại, dù ở giai đoạn phát triển nào cũng luôn đặc biệt chú trọng phát triển nền giáo dục hiện đại, quan tâm xây dựng và phát triển nguồn tài nguyên trí tuệ tài năng để chăm lo xây dựng đất nước thịnh vượng.

Theo quan điểm của Chính phủ Đức, phát triển giáo dục và đào tạo được xác định là yếu tố đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển và sự thịnh vượng của Quốc gia, “chỉ có những người được giáo dục và đào tạo tốt mới đưa nước Đức vào vị trí hàng đầu trong cuộc chạy đua toàn cầu và đồng thời tự mình tham gia một cách tốt nhất vào sự phát triển đó. Giáo dục và Đào tạo là chìa khóa cho tương lai của sự phát triển kinh tế và xã hội của đất nước” (1). Nước Đức đã xác định vai trò của giáo dục đại học và sử dụng hệ thống giáo dục đại học như là một thể chế tạo ra những thế hệ tự phát triển tài năng. Nhà nước ưu tiên đầu tư cho giáo dục khoa học tại các trường đại học, tổng ngân sách đầu tư cho giáo dục của Đức hàng năm là 5% GDP, trong đó giáo dục đại học, cao đẳng chiếm 24%. Hiện tại Đức có khoảng 320 trường đại học, cao đẳng và thu hút hơn 2 triệu sinh viên. Chính phủ Đức từ trước đến nay đặt ra những tiêu chuẩn nghiêm ngặt trong việc tuyển chọn nhân sự cho các trường đại học. Chính phủ có thể can thiệp nếu thấy cần thiết trong một số trường hợp nhằm đảm bảo tính trung thực, phát huy và nuôi dưỡng tài năng trẻ cho đất nước (2).

Karl Marx (1818-1883) Ảnh: Nguồn Internet

Công tác đào tạo bồi dưỡng và phát triển nguồn nhân lực trẻ tài năng ở Đức được triển khai thực hiện rất bài bản và phân luồng học sinh ngay từ cấp trung học cơ sở. Các nội dung, chương trình học tập ở cấp trung học cơ sở đã được thiết kế để trang bị cho học sinh đủ trình độ đáp ứng các yêu cầu của trung học phổ thông. Học sinh tốt nghiệp các loại trường trung học cơ sở được tiếp tục học lên theo các luồng ưu tiên trung học phổ thông, trung học nghề (giáo dục phổ thông kết hợp với giáo dục nghề nghiệp) và giáo dục nghề nghiệp là chủ yếu. Sự gắn kết giữa đào tạo nhân lực với phát triển kinh tế, nhu cầu của thị trường lao động ở Đức cũng rất chặt chẽ. Nhu cầu lao động của các công ty được đáp ứng một cách phù hợp thông qua việc ký hợp đồng đào tạo, bồi dưỡng nghề với học sinh, người lao động (1). Đội ngũ giảng viên đại học hơn 110 nghìn người, trong đó có 40 nghìn người là giáo sư. Những nhà khoa học lớn đều là những người thầy của các thế hệ trẻ tài năng. Sinh viên được tự do học, tự do chọn trường, tự do lựa chọn giáo sư, ngành học, cách học và thời gian học, được đối xử như một người trưởng thành, độc lập, tự do và có trách nhiệm với công việc của mình. (2)

Albert Einstein (1879-1955) Ảnh: Nguồn Internet

Chính sách thu hút và trọng dụng nhân tài của Đức đến chính từ việc Chính phủ nước này đã chủ động tạo ra một hệ thống đào tạo và bồi dưỡng những người tài năng ngay từ trong các trường đại học. Thứ nhất, sự thống nhất giữa giáo dục và đào tạo với nghiên cứu khoa học khi những nhà khoa học lớn đều tham gia vào việc giảng dạy và bồi dưỡng cho các thế hệ trẻ tài năng. Thứ hai, các sinh viên được lựa chọn tự do về trường, các giảng viên, ngành học, cách học và thời gian học. Ngoài ra, Đức còn có chính sách thu hút người tài cũng như những người có trình độ cao tới từ khắp nơi trên thế giới. Năm 2012, nước Đức đã giới thiệu một chương trình dạy nghề tại 6 quốc gia châu Âu là Tây Ban Nha, Hy Lạp, Bồ Đào Nha, Italy, Slovakia và Latvia. Những người trẻ tuổi tại các quốc gia này sẽ được đào tạo tại các trường đại học và nhận vào làm việc tại các công ty và doanh nghiệp của Đức ngay trong thời gian đào tạo để tích lũy kinh nghiệm và có khả năng được tuyển dụng chính thức ngay sau khi chương trình đào tạo kết thúc (3).

Vì vậy, để phát triển đất nước thì dù ở thời đại nào, quốc gia nào cũng phải có chiến lược phát triển hệ thống giáo dục hiện đại và chăm lo xây dựng nguồn nhân lực trẻ tài năng một cách bài bản, khoa học từ rất sớm. Sự khác biệt có chăng chỉ là về chính sách đầu tư xây dựng, thu hút và phát huy nguồn nhân lực trẻ tài năng phục vụ cho mục tiêu phát triển đất nước ở mỗi giai đoạn hay mỗi quốc gia khác nhau mà thôi./.

TS. Tống Mạnh Hùng

Tài liệu tham khảo
(1) Trịnh Xuân Thắng.2014. Kinh nghiệm đào tạo nhân lực của một số quốc gia trên thế giới và bài học tham khảo cho Việt Nam, Tạp chí Tuyên giáo điện tử, Ban Tuyên Giáo Trung ương.
(2) Trần Văn Ngợi.2015: Kinh nghiệm của một số quốc gia trên Thế giới về thu hút và trọng dụng người có tài năng cho nền công vụ, Website Viện Khoa học Tổ chức Nhà nước, Bộ Nội vụ.
(3) Ninh Nhật.2015. Các nước lớn trên thế giới thu hút và trọng dụng nhân tài như thế nào, Báo điện tử Dân trí.

Tags