Tuổi trẻ là phải cống hiến

Thứ sáu, 22/12/2017

Đừng hỏi tổ quốc đã làm gì cho ta, mà cần hỏi ta đã làm gì cho tổ quốc hôm nay

TAINANGVIET.vn - Có những bạn trẻ ngày đêm miệt mài, say mê học tập để mang lại cho tổ quốc những tấm huy chương, những công trình công bố quốc tế, những ứng dụng công nghệ cao. Có những bạn trẻ, dù rất trẻ nhưng đã có những “start up” tiền tỷ, mang lại lợi nhuận và thương hiệu cho những sản phẩm của Việt Nam. Tất cả những sự cống hiến ấy thật cao đẹp và có ý nghĩa thật sâu sắc.

Mỗi ngành mỗi nghề có một đặc trưng riêng, không ngành nào giống ngành nào. Nhưng ai trong chúng ta đều phải thừa nhận, hoạt động khoa học là một ngành đặc thù phải luôn luôn học hỏi, cập nhật thông tin và không bao giờ được phép dừng lại. Chính vì thế, phụ nữ theo ngành này cũng phải xác địnhviệc chịu đựng, hy sinh, vất vả cho những đam mê của mình. Phải chuẩn bị cho mình về việc chịu đựng áp lực về thời gian cũng như những vất vả mà mình đã nhìn thấy trước.

PhD – Hành trình gian nan của những người phụ nữ đã có gia đình

Khi bạn còn trẻ, bạn còn độc thân, bạn sẽ thỏa ước mơ bay bổng, bạn muốn đi chỗ này hay chỗ khác, xin mời. Chỉ việc bạn cần có ước mơ, quyết tâm. Hiện nay có rất nhiều bạn trẻ với slogan: “xách ba lô lên và đi”. Nhưng khi bạn đã có gia đình, có con cái nhỏ. Liệu những ước mơ của bạn có còn thực hiện được?Cuộc đời bạn đã bao nhiêu lần đứng trước ngã ba? Bạn phải trọn, công việc hay gia đình, hay cả hai. Khi hồi tưởng lại quãng thời gian làm nghiên cứu sinh của mình, tôi không thể nào quên được hai kỉ niệm đối với con gái mình:

1/ Khi con gái tôi tròn 3 tuổi, trong một đợt về Việt Nam đi thực địa và thu mẫu ngắn ngày.
10 giờ cho bạn Dâu Tây đi ngủ, bạn ấy trằn trọc, 10 giờ 30, bạn ấy vẫn chưa ngủ, 11 giờ, đang định quay sang quát, thì nghe thấy tiếng thút thít. Mama quay sang nạt: “Con làm sao đấy?” Bạn ấy thút thít to hơn: “Con tương ma lắm (nói ngọng), ma về với con mấy ngày rồi ma lại đi, bạn ấy ôm chặt cổ ma ma nức nở!!!” Ma ôm chặt con khóc còn to hơn con. Một ý nghĩ chợt đến trong đầu: “Đi học làm gì, được gì và mất gì? Quyết định đi học là đúng hay là sai? Nhưng trước tiên mẹ khổ, con khổ cả nhà cùng khổ theo đã. Tiếng Papa ở bên cạnh còn to hơn: “Ơ hai cái bạn thần kinh này, đang đêm đang hôm gào khóc cái gì thế?”

2/ Khi con gái tôi tròn 4 tuổi, vào mùa hè, bạn được qua Đức thăm mẹ một tháng. Đến lúc phải tạm biệt mẹ ở Hải quan sân bay Frankfurt. Bạn ôm chặt mẹ không muốn rời: “Ma ơi ma, mama ơi, tiếng của bạn Dâu Tây như lạc đi, bạn ôm chặt lấy chân mama!” Bà nội phải dùng tay gỡ mạnh, vừa gỡ bà vừa khóc rưng rức. “Thôi con ơi, đi nào!!!” Con đành theo dòng người đi qua cửa hải quan vào trong với bà, đang đi con bỗng dừng phắt lại, quay lại nhìn mama, mắt con đỏ rực, miệng con méo xệch, con gào lên “ma ơi ma!!!”. Và rồi con lại lếch thếch theo bà hòa với dòng người. Đến nỗi chú hải quan người da đen phải vỗ vào vai ma, hỏi” Mày có muốn vào trong ôm tạm biệt con mày không?” Mama lắc đầu, chỉ biết òa lên khóc nức nở. Đến bao giờ nhà mình mới hết cảnh chia tay trong nước mắt? Một tấm kính ngăn, tay rời tay!

Dường như mọi khó khăn và trở ngại lại càng làm cho tôi có thêm động lực để làm việc hết mình, để hoàn thành công việc thật nhanh để trở về bên gia đình bé nhỏ của mình. Khi nhận được học bổng toàn phần DAAD của chính phủ Đức cho 3 năm nghiên cứu sinh bên Đức, học toàn thời gian, nhận được sự động viên của chồng, của bố mẹ và của gia đình chồng. Tôi yên tâm phần nào nhưng nghĩ tới cả quãng đường dài phải vượt qua cũngkhông ít lần tôi xao động. Có những người đồng nghiệp nữ đã nói thẳng với tôi: “phục bạn thật, bỏ cả chồng cả con để đi học, tớ thì tớ không làm được thế”. Nghe xong không biết nên vui hay nên buồn, nhưng chỉ biết là mình không “bỏ chồng bỏ con”, mình sẽ làm việc bằng nỗ lực và đam mê, ra đi để trở về.

Nỗ lực và đam mê

Chính những khó khăn về ngoại cảnh đã làm cho tôi càng quyết tâm hoàn thành sớm chương trình học để trở về. Tôi cảm thấy rất may mắn trong thời gian đầu làm việc, tôi đã nhận được sự chia sẻ và động viên từ mộtngười anh, người đồng nghiệp đi trước. Hãy làm việc bằng nỗ lực và đam mê, cộng thêm việc lên kế hoạch tốt thì mới mong hoàn thành chương trình được.Chứ đừng ngủ quên trên chiến thắng (đừng tưởng được học bổng DAAD mà là to, rất nhiều DAAD đã không hoàn thành chương trình học và không tốt nghiệp được). Hãy nhìn giáo sư mà làm việc, ngài đi làm từ 8h sáng và kết thúc ngày làm việc vào lúc 10h đêm. Thời điểm tôi làm việc ở Lab, Giáo sư có tới gần 20 đứa PhD (nghiên cứu sinh), không biết bao nhiêu là sinh viên thạc sĩ và cử nhân, như vậy chắc chắn Giáo sư sẽ phải làm việc nhiều lắm mới có thể quản lý hết công việc mà vẫn xuất bản bài báo đều đặn.

Xác định được hướng đi cho đề tài của mình, tôi đã công bố được bài báo đầu tiên trên một tạp chí rất bình thường, mới ra được số thứ hai, nhưng chính bài báo này lại như một bàn đạp, tạo động lực rất nhiều cho những bài sau này. Mặc dù nhớ lại bài báo này với biết bao nhiêu là kỉ niệm khi ngài Tổng biên tập gửi thẳng email cho Giáo sư, giọng rất tức tối: “Tôi đã bảo cô ấy sửa mà dường như cô ấy không chịu sửa, dường như cô ấy không muốn hiểu là bài báo này rất tiềm năng để đăng……Đề nghị Giáo sư làm việc cùng và thuê người anh bản xứ chỉnh lại phần tiếng anh!”. Ôi, lúc nhận được email này tôi đã lo lắng rất nhiều, vì nó được gửi tới thẳng Giáo sư và CC cho tôi. Nhưng trái lại với những gì tôi dự đoán, Thầy tôi lại rất ân cần đón nhận email đấy và bảo tôi đừng lo lắng và bận tâm tới những gì ông Editor nói. Thầy sẽ làm việc cùng và giải quyết hết những yêu cầu của tạp chí. Lúc đấy, bạn như đứa con làm việc gì đó sai trái, chờ đợi sự trách móc và mắng nhiếc của bố mẹ. Nhưng trái lại với sự lo lắng của bạn lại là sự bao dung, cùng nhau giải quyết vấn đề của Thầy. Tôi đã học được rất nhiều điều từ Giáo sư của mình, từ cách làm việc chăm chỉ, say mê và tận tâm của Thầy.

Chính sự khởi đầu gian nan, từ lúc chật vật mãi mới ra nổi một bài báo thì giờ đây, khi tôi đã vượt qua được bước đầu khó khăn ấy thì dường như mọi việc đã vào guồng. Khi bạn ra được một bài, bạn sẽ cố gắng có bài thứ hai, bài thứ ba và đến lúcấy thì việc viết báo trở thành đam mê, và bạn sẽ nỗ lực để cho sự đam mê đó.

Ra đi để trở về

Đi hay ở? Đây là câu hỏi luôn khiến các bạn trẻ du học sinh phải bận tâm, băn khoăn và đi tìm câu trả lời cho hành trang tiếp theo của mình. Đã có không ít những giáo sư, các bạn đồng nghiệp Đứcđều đặt câu hỏi này cho tôi.“Mày có ý định ở lại làm việc ở Đức không?”Và tôi cũng không ngần ngại đưa ra câu trả lời, tôi sẽ quay về Việt Nam. Tôi mong muốn được truyền lại những kiến thức, những trải nghiệm mà tôi đã học được ở người Đức, từ việc luôn luôn tôn trọng thời gian, luôn có kế hoạch tốt đến cách làm việc rất nghiêm túc của họđểlan tỏa tới các bạn trẻ.

Khi kết thúc buổi bảo vệ luận án của mình, giáo sư phản biện thứ 2 đã đến, chúc mừng và đặt bàn tay lên đôi vai tôi và nói: “Bạn làm tốt lắm, hãy quay trở về Việt Nam, hãy đưa những bài giảng của bạn tới sinh viên Việt Nam. Bạn thực sự có năng khiếu về giảng dạy!”. Những câu nói rất chân thành của giáo sư đã thôi thúc tôi rất nhiều. Cũng giống như khi đi phỏng vấn học bổng toàn phần của chính phủ Đức vậy, chúng tôi thường sẽ gặp câu hỏi: “Sau khi học xong bạn có dự định quay trở về Việt Nam không?”. Tôi tin chắc rằng, tại thời điểm đó, ai cũng sẽ trả lời rằng tôi sẽ quay trở về quê hương tôi để cống hiến. Nhưng bao nhiêu phần trăm trong số những người được học bổng sẽ lựa chọn sẽ quay trở lại quê hương? Chúng ta cũng không nên bàn đến việc ra đi hay ở lại là có đóng góp nhiều hay ít cho quê hương. Mỗi người sẽ có một lý do cho sự lựa chọn của chính mình nhưng tôi tin rằng, sự lựa chọn nào cũng chính đáng và có đóng góp cho đất nước mình. Cho dù có ở Việt Nam hay nước ngoài, các bạn trẻ hãy làm tốt công việc của mình, sống có lý tưởng, có hoài bão,có mục tiêu để xây dựng đất nước ngày một giàu đẹp hơn.

Tuổi trẻ là phải cống hiến

“Đừng hỏi tổ quốc đã làm gì cho ta, mà cần hỏi ta đã làm gì cho tổ quốc hôm nay”. Tôi luôn tâm đắc với câu hát này trong bài hát “Khát vọng tuổi trẻ”. Có hai thứ mà bạn không được lựa chọn khi bạn sinh ra, đó là bố mẹ và quê hương bạn. Dù bố mẹ hay quê hương bạn có nghèo khó, có đang phát triển, thì bạn cũng không thể lựa chọn hay chối bỏ, mà hãy nhớ, đó chính là nơi bắt đầu của bạn. Hãy yêu nơi bắt đầu, nơi cội nguồn của bạn để thấy thêm yêu quý sự thành công của mình sau này. Sự cống hiến của thế hệ trẻ chúng ta có thể thấy ở mọi nơi mọi lúc.

Ngày xưa, trong thời kì kháng chiến, thế hệ trẻ đã xung phong đi đầu trong những cuộc kháng chiến, bao nhiêu mồ hôi xương máu đã đổ xuống cho nền độc lập dân tộc. Nhưng ngày nay, sự cống hiến của các bạn trẻ có thể thấy vô cùng phong phú và đa dạng trên nhiều lĩnh vực. Có những bạn trẻ ngày đêm miệt mài, say mê học tập để mang lại cho tổ quốc những tấm huy chương, những công trình công bố quốc tế, những ứng dụng công nghệ cao. Có những bạn trẻ, dù rất trẻ nhưng đã có những “start up” tiền tỷ, mang lại lợi nhuận và thương hiệu cho những sản phẩm của Việt Nam. Tất cả những sự cống hiến ấy thật cao đẹp và có ý nghĩa thật sâu sắc. Việc làm ấy không chỉ giúp thế hệ trẻ có những hiểu biết sâu rộng, làm nền tảng để bước vào tương lai, thể hiện một phong cách sống cao đẹp mà còn giúp đất nước ngày càng phát triển, hòa nhập với thế giới một cách bình đẳng, khẳng định mình trước toàn thế giới.

TS. Nguyễn Thị Ánh Dương

Vài nét về tác giả:
TS. Nguyễn Thị Ánh Dương
Nghiên cứu viên Phòng Tuyến trùng học, Viện Sinh thái và Tài nguyên Sinh vật, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.

2006-2008: Thành viên 01 đề tài cấp Bộ đã nghiệm thu: “Nghiên cứu khả năng sử dụng nấm nội sinh không gây bệnh Fusarium oxysporum trong việc sản xuất cà chua sạch ở vùng ngoài thành Hà Nội” của Chương trình Khoa học Cơ bản, Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì. Sử dụng những tác nhân sinh học, diệt tuyến trùng gây bệnh, dùng đấu tranh sinh học mà không sử dụng các hợp chất hóa học.
2010-2013: Thư ký 01 đề tài Nafosted đã nghiệm thu: “Nghiên cứu cơ chế ảnh hưởng của nấm nội sinh không gây bệnh Fusarium oxysporum trong đấu tranh sinh học với tuyến trùng sần rễ Meloidogyne incognita trên cây cà chua” về nghiên cứu, đánh giá tác hại và giải pháp quản lý tổng hợp một số loài tuyến trùng ký sinh trên cây cà chua. Nghiên cứu tiềm năng sử dụng một số vi sinh vật có ích như nấm Fusarium oxysporum nội sinh rễ trong quản lý tổng hợp kháng tuyến trùng hại cây cà chua.
2011-2014: Thành viên 01 đề tài đã nghiệm thu của chương trình khoa học trọng điểm Tây Nguyên III, đề tài độc lập cấp nhà nước: "Điều tra hệ sinh thái rừng Khộp và hệ sinh thái rừng lá rộng thường xanh ở Tây Nguyên và đề xuất giải pháp bảo tồn”. Đã xây dựng mẫu hồ sơ thu thập số liệu cho 15 nhóm chuyên môn, thu thập và xử lý được 4.640 mẫu của 15 nhóm chuyên môn, nghiệm thu 465 hồ sơ loài sinh vật của 15 nhóm chuyên môn, đóng góp vào công tác bảo tồn đa dạng sinh học của Việt Nam.
2013-2017: Chủ nhiệm 04 và thành viên 02 chương trình, dự án nghiên cứu hợp tác trong và ngoài nước đã nghiệm thu.
Công trình nghiên cứu khoa học: 08 bài báo khoa học (04 bài tác giả chính) đã đăng trên tạp chí thuộc danh mục SCI, 03 bài (02 bài tác giả chính) đăng trên tạp chí thuộc danh mục SCIE, 04 bài báo khoa học (02 bài tác giả chính) đã đăng trên các tạp chí quốc tế.
Tham gia các hiệp hội chuyên ngành quốc tế như: Hội Tuyến trùng học Châu Âu (ESN), Hội Tuyến trùng học Mỹ (SON); Hội Tuyến trùng học Á - Phi (AASN); Hội động vật đáy quốc tế (ISOMB).

Tags